Huzursuz Bağırsak Sendromu (İBS) ya da tıbbi adıyla İrritabl Bağırsak Sendromu, bağırsak alışkanlıklarında değişiklikle seyreden ve bağırsak fonksiyonlarının bozukluğundan kaynaklanan bir hastalıktır. İlk olarak 1892 yılında Osler tarafından "mukoz kolit" adı verilmiş ve farklı isimlerle de adlandırılmıştır. Huzursuz bağırsak sendromu belirtileri, sinir sistemi ile bağırsak kasları veya beyin ile bağırsak arasındaki iletişim kusuru sonucunda gelişmektedir. Özellikle, kalın bağırsaktaki düşük dalga türündeki hareketlerde ve ince bağırsakta gıdaların iletiminde kusur gelişmekte, bu düzensiz yönetim, bağırsak düz kasında aşırı bir hassasiyet veya huzursuzluk yaratmaktadır. Bağırsaklar ağrıyı çok daha yoğun bir şekilde algılar duruma gelir, bağırsak duvarındaki kaslar aşırı güçlü veya çok zayıf ve yavaş bir şekilde kasılır, gerçek anlamda bir tıkanıklık bulunmamasına rağmen, hastada şiddetli karın krampları ve fonksiyonel bir tıkanıklık tablosu gelişir. Bu durum uzun dönemde hastanın psikolojik durumunu da olumsuz yönde etkileyebilir. Bazı İBS olgularında aynı anda reflü hastalığı da bulgulara eşlik eder.

Kadınlarda belirtilerde adet dönemi öncesinde artış gözlenmektedir. Migreni olan hastaların %25'inde huzursuz bağırsak sendromu yakınmalarına rastlandığı gözlenmiştir. Sindirim sistemi ile ilgili bir hastalık olduğundan dolayı alınan yiyecekler ile ilgili olduğu bilinmektedir. Tetikleyicileri ise liften yoksun gıdalar tüketmek, baharatlı yiyecekler tercih etmek, gazlı içecekler, alkol tüketimi, sigara, kafeinli içecekler, sütlü besinler, çikolata gibi gıdalar yanında, stres, kaygı ve endişeli kişilik, gereksiz antibiyotik tüketimi, öğün atlama ve fazla yemek yemek gibi etkileri sayabiliriz. Orta ve şiddetli düzeyde yakınmaları olan kişilerin deneyimli doktorlar tarafından önerilecek olan bazı ilaçlardan yarar görülmektedir. Bu ilaçlar huzursuz bağırsak sendromu belirtilerini azaltırlar fakat hastalığı tedavi edici değildirler. Bu ilaçların etki etme sistemi, bağırsak kaslarının hareketlerini normale döndürmektir.

İBS'nin tedavisi tamamen semptomlara yöneliktir ve hastanın yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. Tedavi planı genellikle diyet değişiklikleri, yaşam tarzı düzenlemeleri, ilaç tedavisi ve psikolojik destek gibi bileşenlerden oluşur.

İBS, kronik bir hastalık olmasına rağmen, uygun tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomlar kontrol altına alınabilir. Hastalar, uzun dönemde yaşam kalitelerini artırmak için doktorlarının önerilerine uymalı ve düzenli kontrollerini ihmal etmemelidir.