Kompartman Sendromu Belirtileri ve Tedavisi

Kompartman Sendromu

Kompartman sendromu, damar ve sinir içeren kapalı boşluklarda basıncın artması sonucu kas ve sinir dokularının kanlanmasının ve oksijenlenmesinin bozulmasıyla karakterize edilen klinik bir durumdur. Bu sendrom, acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir durumdur ve çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.

Kompartman Sendromuna Yol Açabilecek Durumlar:

Kanamalar
Vasküler yaralanmalar
Kanama bozuklukları
Yanıklar
Yılan sokmaları
Enfeksiyonlar
Sıkı bandaj veya alçılar

Bu nedenlerden herhangi biri, kompartman içeriğinin artmasına veya kompartman hacminin azalmasına yol açarak kompartman sendromuna neden olabilir.

Kompartman Sendromunun Türleri

Kompartman sendromu, akut veya kronik olarak ortaya çıkabilir:

Akut Kompartman Sendromu: Genellikle kemik kırıkları, sıkı bandaj veya alçı uygulamaları sonrasında oluşur.
Kronik Kompartman Sendromu: Daha çok tekrarlayan fiziksel aktiviteler sonucu ortaya çıkar.

Kompartman Sendromunun Tanısı

Kompartman sendromunun tanısı, klinik bulgulara dayanarak konur. Bu tanıda kullanılan en önemli bulgular "6P" olarak bilinir:

Parestezi (Duyu Kusuru): Uyuşma, karıncalanma gibi duysal bozukluklardır.
Pain (Ağrı): Sinir harabiyetine bağlı olur. En erken belirtidir ve kompartmanın üzerine basmakla ağrı şiddeti artar.
Pallor (Solukluk): Basınçtan dolayı dokunun beslenememesine bağlı olarak ortaya çıkar.
Paralizi (Kas Felci): Kasların kasılmasının durmasıdır ve en son görülen belirtidir. Damarların bası altında kalıp kaslara yeteri kadar oksijen ve besin götürememesi sonucu oluşur.
Pulselessness (Nabızsızlık): Etkilenen damar bölgesinde nabız alınmaz. Ancak bu oldukça objektif bir durum değildir; diğer belirtiler daha önemlidir.
Pressure (Basınç): Kompartman içi basıncın artmasıdır. Normalde kapalı ortamların basıncı 0-10 mmHg arasında olmalıdır; bu değerin üzerinde olması basınç yüksekliğini gösterir.

Kompartman Sendromunun Tedavisi

Kompartman sendromu tedavisinde ilk yapılacak işlem, kompartman çevresindeki basıyı ortadan kaldırmaktır. Alçı veya sargı varsa hemen gevşetilir. Ayrıca, etkilenen uzuv kalp seviyesinde tutulmalı ve buraya buz uygulanmalıdır. Basıncın çok erken dönemde ortadan kaldırılması, kas, damar ve sinirlerin tekrar eski görevlerini yerine getirmesine olanak tanır.

Asıl tedavi cerrahi müdahaledir ve bu işlem "fasiyotomi" olarak adlandırılır. Fasiyotomi, kompartman etrafındaki fasyanın (zarın) kesilmesi demektir. Bu işlem, kompartman içi basıncı azaltarak doku hasarını önler.

Geç Kalınmış Tedavi ve Komplikasyonlar

Kompartman sendromunun tedavisinde gecikme, çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar arasında: