Down Sendromu Testi Nedir ve Nasıl Yapılır?
19 Temmuz 2024

Down Sendromu Testi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Down Sendromu Testi

Down sendromu testi, iki çeşit testten oluşur: tanı testleri ve tarama testleri. Tanı testleri, doğmamış çocuğun Down sendromu olup olmadığını kesin olarak belirlerler. Tarama testlerinin sonuçları ise kesin değildir ve bebeğin Down sendromlu olma riskinde bir artış olup olmadığını gösterirler. Down sendromu tanı testleri, %1-4 oranında düşük bir riski taşırlar. Bu nedenle, kesin sonuç vermelerine rağmen her hamileye rutin olarak önerilmezler. Bunun yerine, herhangi bir riski olmayan tarama testleri yapılır. Tanı testleri, bebeğin Down sendromu olma riskinde bir artış meydana geldiğinde tavsiye edilir.

35 yaşından sonra gebe olan kadınlarda, kalıtsal sağlık sorunu olanlarda, akraba evliliklerinde, ailelerinde doğuştan sakatlık öyküsü olanlarda, daha önce anomalili çocuk doğuranlarda, üremeye yardımcı yollarla gebe kalanlarda (Tüp bebek ve mikroenjeksiyon gibi), düşük ya da rahim içinde bebek ölümü yaşamış kişilerde anomalili çocuk doğurma riskleri artmaktadır. Down sendromu riski özellikle ileri yaş hamilelerde ve ailesinde Down sendromu öyküsü olan kişilerde oldukça artmaktadır. Down sendromu risk oranını belirlemek amacıyla gebeliğin 11-14. haftaları arasında ikili tarama testi (Double test), 16-18. haftalarında üçlü tarama testi (Triple test) yapılmaktadır. Her ikisi de Down sendromu ihtimalini tespit eden "tarama (Screening) testleri" olup kesinlikle tanı koydurucu değildir.

Down Sendromu Tarama Testleri

  • İkili test
  • Üçlü test
  • Dörtlü test
  • Beşli test (Entegre Test)
  • DNA testi

İkili Test

Hamileliğin 11 hafta-13 hafta 6 gün içinde yapılır. Kandaki iki hormonun düzeyine bakılır. Ultrasonla bebeğin ensesinde toplanan sıvının kalınlığı ölçülür, burun kemiğinin olup olmadığına bakılır, kalbindeki ve "ductus venosus" damarındaki kan akımı ölçülür. Bütün sonuçlar bir bilgisayar programına yüklenir ve yazılım bebeğin Down sendromu olma ihtimalini hesaplar. Down sendromunu tespit oranı %93-96'dır.

İkili test sonucu yüksek bir risk gösterirse, kesin tanı amaçlı CVS ya da amniyosentez tavsiye edilir. Böyle bir durumda hemen paniklemeyin çünkü risk yüksek çıkan kadınların çoğunluğunun normal bir bebeği olur. Riskin düşük çıkması, Down sendromlu bir bebeğe sahip olma olasılığının 250'de 1'den daha az olduğu anlamına gelmektedir. Bebeğin, Down sendromlu olma ihtimali çok düşük de olsa sıfır değildir.

Üçlü Test

Herhangi bir nedenle ikili testi kaçırmış olanlarda, gebeliğin 15-20 haftaları içinde yapılır. Down sendromu amacıyla yaklaşık %60 tespit oranı bulunur. Benzer haftalarda yapılan dörtlü testin tespit oranı daha yüksek olduğu için, mümkünse üçlü test yerine dörtlü test yapılması daha iyidir.

Dörtlü Test

İkili testi yaptıramamış olanlarda tercih edilen tarama testi, dörtlü testtir. Üçlü test gibi gebeliğin 15-20 haftaları içinde (tercihen 16-18 haftalarda) yapılır. Down sendromu olan bebeklerin yaklaşık %75'ini saptayabilir.

Beşli Test (Entegre Test)

Hem 11-13 hafta içinde hem de 15-20 hafta içinde, bir ay ara ile iki defa kan alınır. Down sendromlu bebeklerin %95'ini saptayabilir. Tespit oranı yüksek olmasına rağmen maliyetinin fazla olması ve bir ay ara ile iki defa kan alınmasını gerektirmesi nedenleriyle yaygınlık kazanmamıştır.

DNA Testi

Günümüzde Down sendromu tarama teknolojisinin geldiği en ileri nokta olan DNA testi ile annenin kanında bulunan bebek DNA'sı test edilir. DNA testi Down sendromlu bebeklerin %99'dan fazlasını saptayabilmektedir. Dahası, bebek normal olmasına rağmen Down sendromluymuş gibi sonuç vermesi, binde birden daha az bir ihtimaldir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Tanyeli

15 Temmuz 2024 Pazartesi

Hamileyim ve doktorum bana Down sendromu tarama testi yaptırmayı önerdi. Bu testlerin sonuçları kesin mi yoksa sadece bir risk değerlendirmesi mi yapıyorlar? Özellikle 35 yaş üzerindeyim ve bu testleri yaptırmak zorunda mıyım?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Tanyeli,

Öncelikle tebrikler! Doktorunun önerdiği Down sendromu tarama testleri genellikle kesin sonuç vermez, sadece risk değerlendirmesi yaparlar. Bu testler, bebeğinizin Down sendromu ve bazı diğer genetik durumları taşıma olasılığını belirlemek için kullanılır. Kesin tanı koymak için amniyosentez veya koryon villus örneklemesi (CVS) gibi daha invaziv testler gerekebilir.

35 yaş üzerinde olmak, Down sendromu riskini artırabilir, bu nedenle doktorlar genellikle bu yaş grubundaki hamilelere tarama testlerini önerirler. Ancak bu testleri yaptırmak zorunda değilsiniz, bu tamamen sizin kararınız. Doktorunuzla kaygılarınızı ve seçeneklerinizi ayrıntılı olarak konuşarak en doğru kararı verebilirsiniz.

Sağlıklı bir hamilelik dilerim!

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Güncel

Süper Dişi Sendromu Nasıl Anlaşılır?

Süper Dişi Sendromu Nasıl Anlaşılır?

Güncel

Down Sendromu Riski Nedir?

Down Sendromu Riski Nedir?

Güncel

2 Yaş Sendromu Belirtileri ve Tedavisi

2 Yaş Sendromu Belirtileri ve Tedavisi

Munchausen Sendromu Nedir?

Munchausen Sendromu Nedir?

Asperger Sendromu Belirtileri ve Tedavisi

Asperger Sendromu Belirtileri ve Tedavisi

Daum Sendromu Gelişimi

Daum Sendromu Gelişimi

Capgras Sendromu Nedir?

Capgras Sendromu Nedir?

Marfan Sendromu Belirtileri ve Tedavisi

Marfan Sendromu Belirtileri ve Tedavisi

Down Sendromu Neden Olur?

Down Sendromu Neden Olur?