Hemolitik Üremik Sendrom (HÜS), kırmızı kan hücrelerinin anormal erken yıkımı sonucunda meydana gelen ve böbrek yetmezliğine yol açabilen ciddi bir hastalıktır. Kanda yıkılan kırmızı kan hücreleri, böbreklerdeki filtre fonksiyonunu engelleyerek hayati tehlike oluşturur. Zamanla HÜS, böbrek yetmezliğine neden olabilir.

Hemolitik Üremik Sendrom genellikle çocuklarda gelişen bir hastalıktır. Özellikle 5 ve 10 yaş arasındaki çocuklarda daha sık görülür. Bu hastalığın en yaygın nedeni, Escherichia coli (E. coli) O157:H7 tipi bakteriyel enfeksiyondur. Bu enfeksiyon genellikle iyi pişirilmemiş et, tavuk, süt ve süt ürünlerinden bulaşır. Ayrıca, enfekte olmuş bireylerin dışkılarıyla temas yoluyla da bulaşabilir. Bu tür temas, özellikle yuva, kreş ve okul gibi toplu yaşam alanlarında daha yaygındır. Enfekte çocukların ellerini yeterince yıkamaması, enfeksiyonun yayılmasına neden olabilir.

Enfekte bireylerde, bakteri bir toksin üretir. Bu toksin kana karışarak pıhtılaşma anomalisine yol açar ve böbreklerde birikerek böbrek yetmezliğine neden olur. Pıhtılaşma anomalisi, böbrek dışında kalp, karaciğer ve bağırsak gibi organlarda da hasara yol açabilir. Bu nedenle hastalar, bu organ hasarları sonucunda hayatlarını kaybedebilirler.

HÜS, başlangıçta karın ağrısı ile kendini gösterir. Karın ağrısından sonra iki gün içinde kanlı ishal görülür. Bazı vakalarda bulantı ve kusma gibi belirtiler de gözlenebilir. Bu belirtilerden sonra iki hafta içinde halsizlik, kalp hızında artış, nefes alıp vermede hızlanma, huzursuzluk, deri renginde solgunluk ve idrara çıkmada azalma gibi semptomlar ortaya çıkar. Bu belirtileri takiben felç, koma, bağırsak delinmesi ve böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlar gelişebilir.

Teşhis aşamasında, doktor öncelikle dışkı tahlili isteyebilir. Zamanla deride solgunluk, idrara çıkışta azalma ve kan basıncında artış gibi belirtiler görülürse, hasta yakından takip edilmelidir. Kan ve idrar incelemeleri, enfeksiyonun takibi ve böbrek yetmezliği açısından ayrı ayrı değerlendirilmelidir.

HÜS tedavisinde, hasta yakından izlenmelidir ve hastaneye yatırılması gereklidir. Hastaya damar yoluyla sıvı tedavisi başlanır ve tansiyonun düşürülmesi için ilaçlar verilir. Böbrek yetmezliği gelişmişse, diyaliz tedavisi uygulanır. Kan hücrelerinin yıkımını engellemek için bu tür yıkımları durduracak proteinler verilir. Bazen plazmaferez adı verilen tedavi yöntemi de uygulanabilir. Bu uygulamada, hastanın kanı bir makinede toplanır ve alyuvarları harap eden maddeler süzüldükten sonra tekrar hastaya verilir. Bu hastalar için tedavi uzun bir süre devam eder. Tedavi süresi, hastalığın ciddiyeti ve hastanın tedaviye yanıtına bağlı olarak değişir.

HÜS'ü önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:

Hemolitik Üremik Sendrom, ciddi ve potansiyel olarak ölümcül bir hastalıktır. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır. Toplumda farkındalık yaratmak ve hijyen kurallarına dikkat etmek, hastalığın yayılmasını önlemede kritik rol oynar.